QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN VÀ DIỆT VONG CỦA NƯỚC GOJOSUN (TRIỀU TIÊN CỔ)
Đăng ngày:
Nước Gojosun (Triều Tiên cổ) trải qua những thay đổi về mặt chính trị từ Dangun Chosun đến Kija Chosun và cuối cùng là Wiman Chosun. Cùng với sự thay đổi về mặt chính trị là sự thay đổi về mặt văn hóa từ thời kỳ đồ đồng sang thời kỳ đồ sắt. Do thiếu các sử liệu nên muốn xác định lãnh thổ Triều Tiên cổ, ta cần phải sử dụng các tư liệu khảo cổ học, bao gồm những di vật, di tích tiêu biểu cho văn hóa thời kỳ đồ đồng của Triều Tiên cổ, như: kiếm đồng hình đàn tỳ bà, đồ gốm vùng Misongri, các ngôi mộ đá... Trong đó, đặc trưng nhất là cây kiếm có lưỡi và cán được đúc theo hình đàn tỳ bà. Loại kiếm này bắt nguồn từ bán đảo Hàn, sau đó, xuất hiện chủ yếu ở Yodong (Liêu Đông) và Yoseo (Liêu Tây). Khu vực phân bố của kiếm đồng hình đàn tỳ bà và các ngôi mộ đá giúp chúng ta phần nào ước đoán được phạm vi thế lực của Triều Tiên cổ. 1. Dangun (Đàn Quân) dựng nước Triều Tiên cổ Cùng với sự hình thành văn hóa thời kỳ đồ đồng, nhiều bộ tộc đã xuất hiện ở phía Tây Bắc bán đảo Hàn và vùng Yoryeong Manju (Liêu Ninh Mãn Châu), đứng đầu các bộ tộc này là các tộc trưởng. Đàn Quân thống nhất các bộ tộc này rồi dựng lên nước Triều Tiên cổ. Việc dựng nước Triều Tiên cổ của Đàn Quân chứng tỏ bề dày lịch sử rất lâu đời của đất nước Hàn Quốc. Đồng thời, sự kiện dựng nước của Đàn Quân và quan điểm dựng nước vì lợi ích của toàn dân đã trở thành nguồn động lực khơi gợi niềm tự hào dân tộc mỗi khi dân tộc Hàn lâm nguy. Thông qua câu chuyện lập quốc của Đàn Quân, chúng ta có thể hình dung phần nào về thời kỳ đầu dựng nước của dân tộc Hàn. Việc xuất hiện gấu và hổ trong câu chuyện thần thoại “Dangun dựng nước” phản ánh yếu tố của tín ngưỡng sùng bái động vật đặc trưng (vật tổ, tô-tem) vào thời tiền sử; còn các chức quan Phong bá, Vũ sư, Vân sư (chủ quản mưa, gió, mây) được nhắc đến trong thần thoại này chứng tỏ quốc gia đầu tiên của dân tộc Hàn được thành lập trong bối cảnh xã hội nông nghiệp. 2. Sự phát triển, biến đổi và diệt vong của nước Triều Tiên cổ Cùng với sự phát triển của văn hóa thời kỳ đồ đồng, Triều Tiên cổ dần đóng vai trò là trung tâm văn hóa – chính trị và khuếch trương thế lực của mình. Vào khoảng thế kỷ thứ 4 trước công nguyên (TCN), Triều Tiên cổ phát triển thành một quốc gia thống trị một vùng đất đai rộng lớn ở phía Bắc bán đảo Hàn và vùng Mãn Châu, lấy trọng tâm là vùng Liêu Ninh. Vào khoảng thế kỷ thứ 2 TCN, Wiman (Vệ Mãn) hình thành thế lực ở vùng phía Tây, đánh đuổi Joon Wang (Chuẩn Vương) rồi trở thành vua của nước Triều Tiên cổ (năm 194 TCN). Vào thời kỳ này, văn hóa đồ sắt cũng bắt đầu lan tỏa. Dựa vào nền tảng này, Triều Tiên cổ đã thống nhất các bộ tộc ở xung quanh rồi nhanh chóng mở rộng thế lực của mình. Thêm nữa, nhờ vào việc trở thành vùng trung chuyển giao thương giữa nhà Hán của Trung Quốc và các nước ở phía Nam bán đảo Hàn, Triều Tiên cổ nhận được nhiều lợi ích về mặt kinh tế và trở thành một quốc gia giàu mạnh. Khi trở nên cường thịnh, Triều Tiên cổ có ý chống đối nhà Hán. Nhà Hán liền sai quân bao vây, tấn công thành Wang Keom (thành Vương Kiệm) là kinh thành của Triều Tiên cổ. Cháu trai của Vệ Mãn là Woo Keo Wang (Hữu Cừ Vương) kháng cự quyết liệt quân nhà Hán trong vòng một năm nhưng cuối cùng, thành Vương Kiệm thất thủ, đất nước Triều Tiên cổ diệt vong vào năm 108 TCN. Lương Hồng Hạnh