Đại hội Đảng Lao động Triều Tiên lần thứ 8 tháng 1 năm 2021 đã thông qua chủ trương hiện đại hóa quân đội và xây dựng hệ thống vũ khí tiên tiến là một trong những sự nghiệp quan trọng trong khóa mới. Để thực hiện chủ trương này, Triều Tiên đã xây dựng Kế hoạch 5 năm Phát triển khoa học quốc phòng và hệ thống vũ khí (국방과학발전 및 무기체계 5개년 계획), bắt đầu đưa vào triển khai thực hiện trong giai đoạn 2021-2026. Kế hoạch này lấy Viện Khoa học Quốc phòng Triều Tiên làm trung tâm để phát triển hệ thống vũ khí mới.

Trong năm 2021, năm đầu tiên thực hiện kế hoạch này, Triều Tiên đã liên tục thực hiện 8 cuộc thử nghiệm tên lửa với nhiều loại hình đa dạng với các cách thức  linh hoạt như bắn từ tàu ngầm hay tàu đường sắt… Cụ thể như sau:

Ngày 22 tháng 1 năm 2021, Triều Tiên bắn 2 quả tên lửa ra phía biển Tây (Seohae) từ  Pyonganbuk-do

Ngày 21 tháng 3 năm 2021, Triều Tiên bắn 2 quả tên lửa ra biển Tây từ Pyongannam-do

Ngày 25 tháng 3 năm 2021, Triều Tiên bắn 2 quả đạn đạo chiến thuật kiểu mới ra phía biển Đông (Donghae) từ Hamgyongnam-do

Ngày 11-12 tháng 9 năm 2021, bắn 2 quả tên lửa tầm xa kiểu mới (khoảng 1.500km), vị trí chưa được xác định

Ngày 15 tháng 9 năm 2021, Triều Tiên bắn 2 quả tên lửa đạn đạo tầm ngắn ra biển Đông từ Pyongannam-do

Ngày 28 tháng 9 năm 2021, Triều Tiên bắn thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm Hwasong-8 từ Chagang-do

Ngày 30 tháng 9 năm 2021, Triều Tiên bắn tên lửa đất đối không kiểu mới từ vị trí chưa xác định

Ngày 19 tháng 10 năm 2021, Triều Tiên bắn thử nghiệm tên lửa đạn đạo tàu ngầm kiểu mới (SLBM) từ Hamgyongnam-do (4).

Cũng trong năm 2021, Triều Tiên đã tiến hành tổ chức một cuộc triển lãm quân sự quy mô lớn. Vào ngày 13 tháng 10 năm 2021, nhân dịp kỷ niệm 76 năm thành lập đảng Lao động Triều Tiên, Triển lãm Phát triển Quốc phòng với chủ đề “Tự vệ-2021” được tổ chức với sự tham dự của ông Kim Jong-un. Triển lãm Tự vệ -2021 là nơi tập kết vũ khí chiến thuật chiến lược được phát triển trong 5 năm qua của Triều Tiên. Như chủ đề của cuộc triển lãm, Triều Tiên muốn thể hiện chính sách phát triển vũ khí tối tân nhưng không phải để gây chiến tranh với ai đó mà để phòng ngừa và tự vệ, cũng như “bảo vệ hòa bình một cách ổn định và đáng tin cậy”(3).

Bước sang năm thứ 2 thực hiện Kế hoạch 5 năm Phát triển khoa học quốc phòng và hệ thống vũ khí, trong những ngày đầu năm mới, ngay ngày 5 tháng 1, Triều Tiên đã tiến hành bắn tên lửa đạn đạo ra biển Đông từ Chagang-do. Thời điểm bắt đầu thực hiện kế hoạch năm 2022 được đẩy lên khá sớm so với năm 2021 khoảng 2 tuần. Mặc dù phía Triều Tiên tuyên bố đã thành công khi tên lửa siêu vượt âm bắn trúng đích ở cự ly 700km, hoàn thành sự nghiệp chính quan trọng nhất của Kế hoạch 5 năm phát triển quốc phòng nhưng phía Hàn Quốc cho rằng với tốc độ khoảng 6 Mach, cao độ  dưới 50km thì khả năng không phải tên lửa siêu vượt âm mà là tên lửa đạn đạo bình thường. Tuy nhiên, chỉ sau đó 6 ngày, ngày 11 tháng 1 năm 2022, Triều Tiên tiếp tục bắn tên lửa được cho là đạt tiêu chuẩn 10 Mach của tên lửa siêu vượt âm (5).

Cũng trong tháng 1 năm 2022, Triều Tiên đã liên tiếp tiến hành các cuộc thử nghiệm khác. Cụ thể, cùng với 2 cuộc thử nghiệm trong những ngày đầu năm mới, Triều Tiên đã có thêm 5 cuộc thử nghiệm nữa trong vòng 1 tháng như sau:

Ngày 14 tháng 1, Triều Tiên đã phóng 2 tên lửa dẫn đường chiến thuật từ bệ phóng trên xe lửa ở Pyonganbuk-do, tầm bắn 430 km, cao độ 36km.

Ngày 17 tháng 1, Triều Tiên thử nghiệm bắn 2 tên lửa đạn đạo tầm ngắn từ sân bay Sunan ở phía đông thủ đô Bình Nhưỡng ra phía biển Đông, tầm bắn 380km, cao độ 42km.

Ngày 25 tháng 1, Triều Tiên đã bắn 2 tên lửa hành trình tầm xa ra phía biển Đông, tầm bắn theo phía Triều Tiên là 1.800km.

Ngày 27 tháng 1, Triều Tiên bắn 2 tên lửa đạn đạo chiến thuật đất đối đất từ Hamgyongnam-do ra phía biển Đông, tầm xa 190km, cao độ 20km.

Ngày 30 tháng 1, Triều Tiên bắn 1 tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) từ Chigang-do ra phía biển Đông, tầm xa khoảng 800km, cao độ khoảng 2.000km (1).

Sau hàng loạt cuộc thử nghiệm tên lửa, tại Hội nghị toàn đảng vào cuối tháng 12/2021, Triều Tiên tuyên bố “trong năm mới cũng sẽ tập trung tăng cường năng lực quốc phòng” “trước tình hình bán đảo Triều Tiên và tình hình thế giới bất ổn”. Hàng loạt các vụ thử nghiệm sau đó được diễn ra liên tiếp trong tháng 1 năm 2022 cũng cho thấy Triều Tiên muốn thực hiện Kế hoạch 5 năm Phát triển khoa học quốc phòng và hệ thống vũ khí, trong đó, việc phát triển vũ khí mới và hiện đại là một kế hoạch thống nhất không có ý truyền tải thông điệp nào mang tính thời điểm. Triều Tiên cũng đề cập việc “tái khởi động các hoạt động tạm đình chỉ” được hiểu là chỉ các hoạt động phát triển hạt nhân.

Trong thời gian tới, các hoạt động phát triển vũ khí quan trọng của Triều Tiên được cho là có thể vẫn sẽ được tiếp tục. Giám đốc Trung tâm Chiến lược thống nhất Viện Nghiên cứu Chiến lược  Hàn Quốc Moon Sung-mook cho rằng, Triều Tiên không quan tâm lắm đến động thái của cộng đồng quốc tế mà cho thấy việc bắn thử tên lửa là đang đi theo con đường riêng của mình…Trên cơ sở kế hoạch quốc phòng của mình, Triều Tiên sẽ bình thường hóa các cuộc thử nghiệm, đồng thời thu hút sự quan tâm từ phía Hàn Quốc và Mỹ (2).Đặc biệt là thời gian tới đây có các ngày kỷ niệm như ngày sinh nhật thứ 80 của ông Kim Jong-il vào ngày 26 tháng 2, ngày sinh nhật thứ 110 của ông Kim Il-sung vào ngày 15 tháng 4. Bên cạnh đó, tháng 3 năm 2022 cũng là thời gian có các cuộc tập trận thường kì của Hàn Quốc và Mỹ(5).

Mặc dù phía Triều Tiên không phát đi thông điệp đối ngoại nào sau các vụ thử tên lửa thuộc kế hoạch đã đề ra, nhưng dư luận Hàn Quốc thì vẫn cho rằng thông qua các cuộc thử nghiệm vũ khí, Triều Tiên muốn có vị thế cao hơn trong quan hệ với Hàn Quốc và Mỹ liên quan đến các vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên. Thêm vào đó, trong bối cảnh Hàn Quốc và Mỹ đang tiến hành thảo luận về nội dung cụ thể của bản Tuyên bố chấm dứt chiến tranh thì các động thái thử nghiệm vũ khí của Triều Tiên cũng có thể được hiểu là muốn nâng cao hơn các yêu cầu, điều kiện của mình đối với bản thỏa thuận này(4).

Nguyễn Thị Thắm,

Trung tâm Nghiên cứu Hàn Quốc, Triều Tiên

Tài liệu tham khảo

1. Chang Yong Seok, <Nhật kí> Triều Tiên bắn tên lửa trong tháng 1 năm 2022,  News 1, ngày 30 tháng 1 năm 2022, (장용석, <일지>북한 2022년 1월미사일발사, 뉴시스 1, 2022.1.30

2. Kim Sung Wan, Sau 6 ngày Triều Tiên lại bắn tên lửa, khả năng là Mach 10 siêu vượt âm, Nhật báo Cheonji ngày 11 tháng 1 năm 2022 (김성완, 엿새만에또미사일쏜북한… ‘마하10’ 극초음속가능성, 천지일보 2022.1.11)

3. Lee Gye Hwan, Trọng tâm của chính sách quốc phòng Triều Tiên được thể hiện trong Triển lãm Phát triển quốc phòng là gì?, Tongilnews ngày 13 tháng 10 năm 2021 (이계환, 국방발전전람회에서밝혀진북한국방정책의진수는? 통일뉴스, 2021.10.13)

4. Lee Sul, Triều Tiên bắn thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm trúng mục đích 700km…Ông Kim Jong-un không tham dự, News 1, Ngày 6 tháng 1 năm 2021 (이설, 북한 "700km 목표명중" 극초음속미사일시험발사..김정은불참, 뉴스1 , 2021.1.6)

5. Park Eun Kyung, Tên lửa Triều Tiên, hàm ý cả hai việc phản đối Hàn Quốc đánh giá thấp và sức ép của Hội đồng Bảo an, Kyunghyang Shinmun, ngày 11 tháng 1 năm 2022 (박은경,북미사일, 남측평가절하·안보리압박‘이중잣대’겨냥했다, 경향신문2022.1.11)