Loại ô nhiễm này có thể gia tăng mạnh vào mùa mưa do có xuất hiện các dòng chảy vào các con sông, hồ. Một điều rõ ràng là, ô nhiễm do các nguồn rải rác lại biến đổi thất thường theo các trận mưa. Đó cũng là trở ngại cho việc xây dựng và áp dụng các biện pháp quản lí.

1) Các vùng đô thị

Như chúng ta đã biết, thành phố là nơi tập trung nguồn gây ô nhiễm rải rác lớn nhất. Khi bề nước thải trên bề mặt đất quá nhiều, không thấm hết nó sẽ chảy tràn ra các vùng xung quanh. Vào mùa mưa những ảnh hưởng này sẽ lan rộng do mưa có thể làm bụi, rác thải, nước thải đã được tích tụ trên bề mặt đường giao thông, các tòa nhà, các công ty chảy ra. Nước chảy tràn từ các hệ thống ống dẫn nước vào cống rãnh tại các điểm chia nhỏ hay hợp nhất ống dẫn.

2) Các vùng nông nghiệp

Ô nhiễm có nguồn gốc từ các nông trại liên quan đến dư lượng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu và nước thải chăn nuôi. Xói mòn đất cũng được đề cập đến do quá trình rút nước theo chiều cao tại các khu vực đất canh tác. Những nơi đất có độ cao từ 600 m trở nên so với mực nước biển được coi là đất sạch.

Một kết quả khá thú vị là tại lưu vực sông Hàn người ta ước tính có khoảng 5.322 tấn chất ô nhiễm có nguồn gốc từ các nguồn rải rác hàng năm (tính toán được đo đếm dựa vào chỉ số BOD).

3) Khu vực đất lâm nghiệp

Nguồn gây ô nhiễm rải rác chủ yếu tại các khu vực đất lâm nghiệp do quá trình xây dựng đường xá, nhà xưởng, các công trình quản lí rừng, đường mòn có độ dốc trung bình và cao (do tự nhiên và con người tạo ra), các loại chất thải do quá trình khai thác gỗ tròn, các vùng bị cháy rừng đặc biệt là tại những nơi nhạy cảm với xói mòn.

4) Các dòng sông, suối.

Khả năng chịu tải của nước làkhả năng làm sạch các chất ô nhiễm có trong nước. Khả năng này có thể bị giảm xuống khi xây dựng quá nhiều hệ thống đê, kè, bãi đậu xe, công viên dọc theo 2 bờ sông. Thậm chí việc lát đáy dòng kênh nhỏ tại các khu vực đô thị cũng ảnh hưởng lớn đến khả năng chịu tải này. Những thay đổi dẫn đến hậu quả trực tiếp là dòng chảy của những nguồn gây ô nhiễm rải rác tại khu vực đất đầu nguồn sẽ đi trực tiếp vào các dòng sông suối mà không được xử lí.



5) Đường giao thông

Trong mùa mưa, các chất ô nhiễm như dầu, mỡ trên bề mặt đường giao thông, những phụ kiện xe cộ bị hư hỏng, bùn đất, sỏi đá ở những con đường đang thi công theo nước mưa chảy trực tiếp vào các dòng kênh, sông. Đối với đường giao thông, đường cao tốc và những cây cầu cần có một phương pháp quản lí đặc biệt. Theo tính toán của các nhà khoa học tổng lượng xả thải từ các nguồn rải rác lớn hơn nhiều so với khu vực đô thị. Điều này được minh họa cụ thể dưới bảng sau:

So sánh chung về ô nhiễm trong mùa mưa giữa khu vực đô thị và đường giao thông



Nguồn: Viện Nghiên cứu Môi trường (2002), Quản lí nguồn gây ô nhiễm rải rác bằng cách giảm thiểu nước thải từ các trận mưa

Thực hiện: Nguyễn Diệu Linh

Biên tập: nhóm website

Nguồn: Bộ Môi trường Hàn Quốc